Zobaczyć Neapol i umrzeć. Tak mawiał Goethe o swojej wizycie w Neapolu. 
Cytat na zawsze  przyległ do Neapolu, ale wciąż interpretowany jest negatywnie. To bardo krzywdzące, bo może Neapol bywa skomplikowany i niebezpieczny, ale też pełen ciepła, wspaniałych ludzi, jedzenia i dźwięków.  I chociaż wiele w życiu nie widziałam, to tam zostawiłam swoje serce! 

Powiem tak: Nie poznasz Neapolu chodząc po kościołach i szukając zabytków. To nie jest zwykłe miasto we Włoszech, gdzie wystarczy odhaczyć najważniejsze atrakcje, poruszać się z punktu do punktu i być zadowolonym z wakacji. By wiedzieć cokolwiek więcej o tym mieście, by móc poczuć to miasto trzeba czegoś więcej. Przede wszystkim czasu, chociaż dnia albo dwóch żeby dać się ponieść bez planu. Bo chociaż  to hałaśliwa metropolia, pełna tłoku czas jakoś płynie tu wolniej. 

Neapol to przed wszystkim ludzie, ulice, tłum który nie jest anonimową masą przemieszczającą się w różne kierunki. Będąc w Neapolu pierwszy raz zakochałam się do szaleństwa, będąc trzeci dopiero wiele zrozumiałam i poczułam jak wszystko mnie tu cieszy, a mezzogiorno to nie określenie geograficzne co słowo klucz charakteryzujące neapolitańczyków. 





"Kto chce zobaczyć tłum naprawdę pełen instynktownej, nieświadomej, bałwochwalczej wprost radości istnienia, ten powiewniej przejść się główną ulicą Neapolu, słynną via Toledo. (..) Wszyscy ci ludzie idą bez celu, ale nie zabijają czasu z rozpaczliwą obojętnością. Neapolitańczyk żyje naprawdę tylko wtedy, gdy odczuwa przyjemność (...) nikt poza nim nie kocha świata taką mocną, upartą, zwierzęcą miłością" ¹

Tutaj zgiełk i szum miasta jest zupełnie inny. 
Już po kilku dniach turysta jest w stanie mimowolnie przejąć pewne cechy neapolitańczyka jakimi są uśmiech, swoboda i ten uroczy, naiwny i bezwarunkowy odruch cieszenia się z tego co się widzi. 


Neapol uważany był za miasto niebezpieczne. Wszędobylska mafia, porachunki między policją , dostępność do broni, narkotyki sprawiały, że przybywając do Neapolu w latach 80 igrało się z ogniem. Prawda jest taka, że to wszystko nadal jest, tylko mniej oficjalne. Nadal w Neapolu są miejsca, do których lepiej nie chadzać po północy jak dzielnica Secondigliano, okolice placu Garibaldi, czy zakamarki Forcella. Zmieniło się wiele. Współczesna mafia ubrała się w garnitury i zajęła również bardziej legalnymi rzeczami takimi jak handel w święta, budowanie hoteli, banków, polityką, systemem oczyszczania miasta... Pod wieloma przykrywkami nadal odbywają się mniej legalne interesy jak handel narkotykami, bronią czy srebrem i platyną. Temat mafii to temat rzeka, może postaram się kiedyś z nim dla Was zmierzyć. W każdym razie, będąc Neapolu można zapomnieć, że było, jest i za pewnie będzie to miasto gdzie mafia gra pierwsze skrzypce. Wciąż ponad 50% usług płaci haracz, a ludzie są już tak przyzwyczajeni, że o tym nie mówią.

Obecnie w Neapolu funkcjonują mniejsze grupy przestępcze nie związane z camorrą. Niestety najczęściej są to  grupy młodzieży z biedniejszych środowisk, zajmujących się gangsterską i kradzieżą. I chociaż powstają kolejne stowarzyszenia i ośrodki pomagające dzieciakom w trudnych sytuacjach, wybór życia na ulicy wydaje się dla nich łatwiejszy. Warto uważać w tłumie na kieszonkowców, pilnować torebek i zdecydowanie lepiej chodzić z plecakami. Ale myślę, że to tyczy się każdej wizyty w dużym mieście. 

"Neapol dał światu lody, pizzę, opera buffa i transwestytyzm jako formę sztuki"²

I chociaż od niemal zawsze Neapol owiany jest złą sławą, nazywany był "trzecim światem Europy" jakby wisiało nad nim fatum lub ciemna chmura, to miasto jest niesamowite.
Obdarte z powierzchownej "włoskości", szczere, prawdziwe, wręcz zaczarowane.  Neapol sprowadził do siebie Wergiliusza, Goethego, Stendhala  który pisał "w moich oczach to bez dwóch zdań najpiękniejsze miasto świata" czy Jalu Kurka. Inspirowali się nim min Caravaggio i Mozart. Stał się nowym domem dla Gustawa Herlinga-Grudziński. Neapol przyciąga i zdecydowanie warto go odwiedzić.


DOJAZD
Lotnisko oddalone jest około 7km od centru. Z lotniska jeździ kilka podstawionych autobusów- również na dworzec główny czyli plac Garibaldi gdzie jest stacja metra. 
Można skorzystać również z taksówki, która nie powinna kosztować krocie.
Neapol ma połączenia z wszystkimi większymi miastami w całej Italii. Bez problemu dotrzemy do Neapolu pociągiem z Rzymu czy z Bari. Jest linia Italo Treno, która jedzie przez całą długość kraju. Można bezpośrednio dojechać z Turynu czy Wenecji.
https://www.trenitalia.com/ 
https://www.italotreno.it/en

PORUSZANIE SIĘ PO MIEŚCIE
Zdecydowanie najlepiej na nogach, odległości nie są duże.
Korzystanie z transportu miejskiego na początku bywa uciążliwe. To dlatego, że w mieście funkcjonują autobusy, tramwaje, kolejki miejskie, kolejki gondolowe oraz metro. Warto zapoznać się z oznaczeniami, by  nie wpaść w atak szału co mnie się raz zdarzyło :P

W Neapolu funkcjonują 2 linie metra nr 1 i nr 6. 
Linia nr1 żółta przejeżdża przez najważniejsze punkty na mapie miasta.

Kolejki miejskie i podmiejskie Passante ferroviario linia niebieska, jasno różowa, fioletowa i zielona.

Kolejka gondolowa Funicolare linia pomarańczowa. Nimi można dostać się do wyższych punktów miasta. 

Autobusy miejskie, tramwaje i trolejbusy ich rozkład można sprawdzić min przez aplikację Moovit

Bilety kupicie w kioskach i automatach. Bilet jednorazowy 1,10 dzienny 3,50







NOCLEG
Noclegi w Neapolu nie są szczególnie drogie i spokojnie można znaleźć coś fajnego w przystępnej cenie nawet na kilka dni przed przylotem. Ceny między dzielnicami też nie różnią. Oczywiście airbnb z widokiem na morze może mieć większą cenę, ale nie koniecznie. 
Warto zwrócić uwagę czy mieszkanie nie jest na parterze lub sutenerze. To tak zwane i bassi. Takich mieszkań jest sporo, mają atrakcyjne ceny, ale trzeba się liczyć, że nocą może być głośno, a za dnia ciemno. 

Osobiście uważam, że najlepszą dzielnicą jest Dzielnica Hiszpańska czyli Quartieri Spagnoli, to serce miasta. Jego kwintesencja. Mieszkając tutaj zakosztujecie miasta na 100% . Piszę o dzielnicy TUTAJ 






ZWIEDZANIE

Z jednej strony korci mnie by opisać jak najwięcej. Ale myślę, że nie ma sensu. Od tego są przewodniki, a miasto jest po prostu za duże. Chcę post o Neapolu podzielić na części, chociażby dlatego żeby lepiej się czytało. 

Kościoły
W Neapolu jest ponad 300 kościołów. Oczywiście niektóre nie są czynne, bywają tylko kaplicami lub niezapominanymi ruinami.  Rozsypane są po całym regionie. Nie sposób zwiedzić wszystkich ale są takie, które zdecydowanie trzeba zobaczyć. Nie będę się nad nimi rozpisywać. Zapewne historie o niech znajdziecie  w przewodnikach. Podam jednak te miejsca, które warto zobaczyć na początek.

Santa Chiara
Kompleks klasztorny z niesamowitym ogrodem.

Kościół Gesù Nuovo
Wygląda niezbyt ciekawe, ale jest największym kościołem w mieście pełnym tajemnic i legend. Mówi się, że charakterystyczny front został zbudowany przez mistrzów kamienia, którzy zaklęli materiały z którego została wykonana fasada. W kamieniach widoczne są runy/nuty. Ponoć tworzą utwór, na który mówi się "enigma'". W środku kościoła znajdziemy miejsce z fragmentem bomby zrzuconej przez Niemców. 

Katedra pod wezwaniem św. Januarego- główna bazylika miasta. 
Basilica di San Lorenzo Maggiore
Certosa di San Martino, niesamowity kompleks klasztorny na wzgórzu Vomero.

MUZEA
Muzeum archeologoczne- bardzo duża i ciekawa kolekcja.

Museo Cappella Sansevero- w środku min rzeźba Jezusa Spowitego Caunem, oraz "maszyny anatomiczne"  szkielety mężczyzny i kobiety z idealnie odwzorowanym układem tętnic i żył.


PLACE 
Piazza del Plebiscito - wizytówka miasta wielki plac i przylegająca do niego bazylika Basilica Reale Pontificia San Francesco da Paola

Piazza Dante-  trochę taki miting point w sercu miasta. Duży plac z kawiarenkami i mnóstwem ławek. 

Piazza Bellini-  plac otoczony barami i kawiarniami. Kiedyś nie miał dobrej sławy.


NEAPOL POD ZIEMIĄ

Napoli Sotterrennea- Podziemne korytarze Neapolu skrywają pozostałości po antycznym mieście, prehistoryczne groby,  oraz odkryte hale które w czasie II wojny światowej służyły min za magazyny.
https://www.napolisotterranea.org/
Polecam ten artykuł https://lente-magazyn.com/neapol-w-negatywie-napoli-sotterranea/

Katakumby
San Gennaro oraz San Gaudioso z cmentarzem  Fontanelle
http://www.catacombedinapoli.it/en/



SYMBOLE NEAPOLU



PIŁKA NOŻNA

Neapolitańczycy kochają wiele rzeczy, ale piłkę nożną uważają za swoją drugą religię. Idąc ulicami Neapolu nie trudno się tego domyślić. Na każdym straganie można zaopatrzyć się z szaliki, koszulki i pamiątki związane z zespołem Napoli. 
Dzieciaki grające na ulicach i często przewijające się jedno nazwisko: Maradona. Diego Maradona uważany jest za piłkarza stulecia i chociaż neapolitańczycy zawsze kochali swój klub, tak po 1987 roku kiedy dzięki Maradonie Neapol zdobył pierwsze miejsce w zawodach krajowych wszystko się zmieniło. Dzięki piłce nożnej o Neapolu usłyszał świat i w końcu od dawna w jasnym, dobrym świetle. Rok później Napoli wygrał puchar Ligi Europy. I wiem to nie dlatego, że interesuje się piłką, o tym można dowiedzieć się z ulic miasta, które wozdabiane są ołtarzykami, plakatami, wlepkami a nawet muralem poświęconym Maradonie. 

REKORDY
Neapolitańczycy kooochają pobijać rekordy. Jakoś tak się zdarzyło że najczęściej dotyczą jedzenia. I tak powstała tu pizza o długości 2 km. 
Niedawno upieczono rekordową pastiere czyli placek świąteczny. Ważył jedyne 304kg. W czerwcu 2019 z kolei przygotowano najdłuższą na świecie bruschette. Nie zdziwcie się więc, jeśli idąc Palazzo Plebiscito będziecie świadkami kolejnego, smacznego rekordu. 



PULCINELLA

Postać gbura z włoskiej commedia dell’arte. Postać z białą szpiczastą czapką i czarną przepaską zasłaniającą oczy. Mówi się, że symbolizuję mężczyznę posiadającego wachlarz cech; od niezdarnego kobieciarz przez sprytnego włóczęgę do sprytnego łobuza. Wgłębiając się bardziej w sztuki w których się pojawia i jego role, ponoć ma symbolizować Neapolitański lud.
Jego podobizny można kupić na breloczkach i innych pamiątkach. 



STREET ART

W całym Neapolu pełno rożnych przejawów sztuki ulicy. Najcenniejszym grafiti jest dzieło Banksego, znajdujące się przy Piazza Gerolomini. Trudno go znaleźć w tłumie przechodniów. Mieści się między restauracją, a sklepem z pamiątkami. Obecnie mural zabezpieczony jest ramą i szybą, co trochę odejmuję mu uroku. 
Warto wybrać się na spacer związany z street artem w Neapolu. Pomoże Wam w tym ta mapa https://napels.streetartcities.com/

Street art ma duże znaczenie dla Neapolu. Często wielkie murale powstają w dzielnicach "trudnych". Mają na zadanie głownie podnieść morale mieszkańców. Mają nieco symboliczny charakter.  

SZOPKI BOŻONARODZENIOWE
Wytwarza sie je ręcznie w Neapolu od lat. Ulicą rzemieślników, jeden za drugim ciągną się pracownie, które od pokoleń parają się mini rzeźbieniem nie tylko figurek świętych.






CORNETTO ROSSO 
Czerwony rożek z koralowca, bądź plastiku przypominający papryczkę chilli, ma przynosić szczęście i bronić od złego. Według wierzeń neapolitańskich działa pod warunkiem, że został nam podarowany.


CO ROBIĆ OPRÓCZ ZWIEDZANIA 

PLAŻE 

Chociaż Neapol położony jest nad morzem nie ma  publicznej plaży. Znaczną część wybrzeża zajmuje ogromny port. Malutkie plaże można spotkać w dzielnicach Mergellina i Chiaia. Sprytni mieszkańcy poradzili sobie z tym problemem opalając się i wypoczywając na kamieniach, które zdaję się mają funkcję falochronów.  



VINTAGE SHOPY

W Neapolu jest kilka perełek jeśli chodzi o odzież z drugiej ręki. Podaję kilka adresów:

Mode e Costume Vintage- Via Santa Chiara 12

Vintage by Sun Ra- Via Cisterna dell'Olio 37,

WŁÓCZĘGA PO MIEŚCIE

To najlepszy sposób na zwiedzanie miasta. Każdego nie tylko Neapolu. W Neapolu warto zaglądać na dziedzińce w kamienicach. Mają charakterystyczne wielkie, potężne drzwi otwarte w ciągu dnia. Na takich dziedzińcach można niespodziewanie spotkać wiele atrakcji takich jak Szpital dla lalek, czy bajeczne pałace. Jeśli będziecie w okolicy Riona Sanite podejdzie do zjawiskowego Palazzo San Felice. Fani serialu Gomorra poznają budowlę z 3 sezonu. 

Zdecydowanie warto wybrać się na któryś z punktów widokowych takich jak San Martino, Corso Vittorio Emanuele Station lub Monte Echia gdzie znajdują się również starożytne ruiny  Villa di Licinio Lucullo.

Porta Alba- jedna z czterech zachowanych historycznych bram w mieście. Działają tu liczne klimatyczne księgarnie i antykwariaty. 

ŻYCIE NOCNE I KULTURA

Ex Asilo Filangieri to były squat który w 2012 przekształcił się w legalną fundację i centrum alternatywnej kultury. Mieści się tu kino, teatr i odbywają imprezy związane z kulturą i sztuką.

Lanificio25. Przypomina trochę Łódzki Off, lub krakowskie Dolne Młyny. Miejsce koncertów, wystaw oraz niezależnych targów. 

http://www.lanificio25.it/





_____________________________________________________________________________

¹ Paweł Muratow, Obrazy Włoch
² Peter Robb, Sycylijki Mrok